Astygmatyzm krótkowzroczność – przyczyny, objawy i leczenie tej wady wzroku

Nieostre widzenie, bóle głowy, mrużenie oczu – to objawy, które wiele osób przypisuje po prostu „słabemu wzrokowi”. Często jednak za tymi dolegliwościami kryje się złożona wada wzroku, jaką jest astygmatyzm krótkowzroczny. Czym dokładnie jest to schorzenie, jak je rozpoznać i jakie są nowoczesne metody jego korekcji? Odpowiadamy na najważniejsze pytania.

Czym jest astygmatyzm krótkowzroczny i jak się różni od innych wad wzroku?

Astygmatyzm krótkowzroczny to połączenie dwóch różnych wad refrakcji w jednym oku. Aby go zrozumieć, warto najpierw zdefiniować oba komponenty:

• Krótkowzroczność (miopia) – to wada, w której promienie światła wpadające do oka skupiają się przed siatkówką, a nie na niej. Powoduje to, że obiekty znajdujące się daleko są widziane jako zamazane i niewyraźne, podczas gdy widzenie z bliska pozostaje prawidłowe.
• Astygmatyzm (niezborność) – wynika najczęściej z nieregularnego, wydłużonego kształtu rogówki, która zamiast być idealnie okrągła, przypomina piłkę do rugby. Taka budowa sprawia, że światło jest załamywane w różny sposób w różnych płaszczyznach, co prowadzi do powstawania zniekształconego, rozmytego obrazu zarówno z bliska, jak i z daleka.

Gdy obie te wady współistnieją, mówimy o astygmatyzmie krótkowzrocznym. W praktyce oznacza to, że oko nie jest w stanie prawidłowo zogniskować światła w jednym punkcie na siatkówce, a punkty ogniskowania znajdują się przed nią. W rezultacie pacjent doświadcza problemów charakterystycznych dla obu wad – nieostre widzenie odległych obiektów jest dodatkowo pogłębione przez zniekształcenie i rozmycie obrazu.

Objawy astygmatyzmu krótkowzrocznego – kiedy zgłosić się do okulisty?

Objawy tej złożonej wady wzroku mogą być bardzo uciążliwe i wpływać na codzienne funkcjonowanie. Warto zwrócić uwagę na sygnały, które wysyłają nasze oczy.

Najczęstsze objawy to:

• Zamazane i niewyraźne widzenie przedmiotów znajdujących się w oddali.
• Dodatkowe rozmycie i zniekształcenie obrazu na każdą odległość (np. linie proste mogą wydawać się krzywe).
• Mrużenie oczu w celu „złapania” ostrości.
• Częste bóle głowy, zwłaszcza w okolicy czoła i skroni.
• Szybkie zmęczenie oczu podczas czytania lub pracy przy komputerze.
• Problemy z widzeniem w nocy, np. efekt „halo” lub „rozbłysków” wokół źródeł światła.

U dzieci astygmatyzm krótkowzroczny może objawiać się niechęcią do czytania, problemami z koncentracją, siadaniem blisko telewizora czy przekrzywianiem głowy podczas patrzenia. Każdy z tych symptomów jest wskazaniem do pilnej wizyty u okulisty.

Diagnoza i badanie wzroku – jak rozpoznać astygmatyzm krótkowzroczny?

Rozpoznanie astygmatyzmu krótkowzrocznego wymaga przeprowadzenia kompleksowego badania wzroku u okulisty lub optometrysty. Proces ten zazwyczaj zaczyna się od szczegółowego wywiadu z pacjentem na temat odczuwanych dolegliwości, po którym wykonuje się komputerowe badanie wzroku, czyli autorefraktometrię. Dostarcza ono wstępnego, obiektywnego pomiaru wady refrakcji. Następnie ocenia się ostrość wzroku przy użyciu tradycyjnych tablic Snellena.

 Kluczowym elementem diagnostyki jest jednak badanie refrakcji, podczas którego specjalista za pomocą foroptera lub kasety z soczewkami próbnymi precyzyjnie dobiera odpowiednią moc sferyczną do korekcji krótkowzroczności oraz moc cylindryczną, która koryguje astygmatyzm. Celem jest znalezienie idealnej kombinacji, która zapewni pacjentowi najlepszą możliwą ostrość widzenia.

Jak leczyć astygmatyzm krótkowzroczny? Dostępne metody korekcji

Na szczęście, astygmatyzm krótkowzroczny można skutecznie korygować za pomocą kilku metod. Wybór zależy od stylu życia, potrzeb i zaleceń specjalisty.

Czy astygmatyzm krótkowzroczny się pogarsza? Fakty i mity

Wielu pacjentów obawia się, że ich wada będzie stale postępować. Krótkowzroczność, będąca składową tej wady, ma tendencję do pogłębiania się w okresie dzieciństwa i dorastania, stabilizując się zazwyczaj około 20-25. roku życia. Sam astygmatyzm jest na ogół bardziej stabilny.

Mit: Noszenie okularów „rozleniwia” oczy i pogarsza wzrok.
Fakt: Jest dokładnie odwrotnie. Brak odpowiedniej korekcji zmusza oczy do nadmiernego wysiłku, co może prowadzić do bólów głowy i pogłębiania się wady, zwłaszcza u dzieci.

Kluczową rolę w hamowaniu progresji wady odgrywa higiena wzroku: regularne przerwy od pracy przy komputerze (zasada 20-20-20), dbanie o dobre oświetlenie oraz spędzanie czasu na świeżym powietrzu.

Jak żyć z astygmatyzmem krótkowzrocznym? Porady dla pacjentów

Życie z tą wadą wzroku może być w pełni komfortowe, pod warunkiem stosowania się do kilku prostych zasad:

• Regularne wizyty kontrolne: Odwiedzaj swojego specjalistę przynajmniej raz w roku, aby monitorować wadę i w razie potrzeby zaktualizować receptę na okulary korekcyjne lub soczewki.
• Ergonomia pracy: Ustaw monitor komputera w odpowiedniej odległości (na wyciągnięcie ręki) i poniżej linii wzroku. Dbaj o regularne przerwy.
• Wybór okularów: Zainwestuj w soczewki z powłoką antyrefleksyjną, która redukuje odblaski i poprawia komfort, zwłaszcza podczas jazdy samochodem w nocy.

Nie ignoruj objawów: Jeśli zauważysz pogorszenie widzenia lub nasilenie bólów głowy, nie zwlekaj z wizytą u specjalisty. Odpowiednia opieka okulistyczna to podstawa zdrowia Twoich oczu.

Follow me!