Badanie ciśnienia ocznego (znane także pod nazwą tonometria) to jedno z podstawowych badań w okulistyce. Jest ono szczególnie istotne w diagnostyce i ocenie zaawansowania jaskry. W Klinice korzystamy najczęściej z tonometru bezdotykowego (air puff), dzięki czemu badanie można określić jako szybkie i bezbolesne. Na czym dokładnie polega badanie ciśnienia w oku? Kiedy warto się na nie zgłosić?

 

Jak przebiega badanie ciśnienia ocznego?

Do przeprowadzenia badania wykorzystuje się głównie dwie metody:

  • metodę aplanacyjną –  do jej wykonania używa się tonometru Goldmanna ze specjalnym pryzmatem. Powierzchnia oka pacjenta zostaje znieczulona, a film łzowy zabarwia się roztworem fluoresceiny. Szczyt rogówki uciska się z kolei końcówką pryzmatu. Po zetknięciu z rogówką zabarwiony film tworzy zakrzywienie (menisk), zauważalny w postaci dwóch żółtych półokręgów. Aby odczytać wartość ciśnienia, ustawia się odpowiednio skalę tonometru –  półokręgi muszą się zetknąć wewnętrznymi krawędziami.
  • metodę impresyjną –  badanie przeprowadza się wówczas na leżąco, głowa pacjenta jest odchylona do tyłu. Aparat zostaje natomiast umieszczony na znieczulonej rogówce. Następnie obserwuje się opór trzpienia tonometru, który jest zależny od ciśnienia w gałce ocznej.

 

Ponadto w przypadku badań kontrolnych stosuje się również tonometrię bezkontaktową. Nie wymaga ona znieczulenia –  gdy pacjent wpatruje się w dal, wypuszczony z tonometru podmuch powietrza spłaszcza rogówkę. W naszych placówkach używa się tonometru bezkontaktowego najnowszej generacji, z technologią tzw. odpowiedzi rogówkowej. Sprawia to, że pomiar uwzględnia właściwości biomechaniczne rogówki i podaje wartość rogówkowo skompensowanego ciśnienia.

Badanie ciśnienia ocznego –  kiedy się je wykonuje?

Pomiar ciśnienia oka przeprowadza się kontrolnie u osób po 40. roku życia, zwłaszcza u dalekowidzów (bardziej narażonych na pojawienie się jaskry). Jest to także bardzo ważne badanie w przypadku osób z nadciśnieniem ocznym lub jaskrą oraz tych, u których podejrzewa się te schorzenia. Pomiar ciśnienia ocznego stanowi też podstawowe badanie po zabiegach wykonywanych na gałce ocznej, u pacjentów skarżących się na bóle oczu, okolice oczodołów czy bóle głowy.

Prawidłowe ciśnienie w oku

Ciśnienie oka to ciśnienie występujące wewnątrz gałki ocznej. Dzięki niemu oko utrzymuje prawidłowy, kulisty kształt. Według przyjętych norm ciśnienie w oku powinno mieścić się w przedziale 10-21 mm Hg, przy czym średni poziom ciśnienia wynosi około 16 mm Hg. Warto podkreślić, że w niektórych przypadkach duże nadciśnienie w oku nie powoduje żadnych dolegliwości czy uszkodzenia nerwu wzrokowego –  każda osoba toleruje nieco inne wartości ciśnienia. Czasem mają również miejsce sytuacje odwrotne –  choroba taka jak jaskra jest diagnozowana mimo właściwego poziomu ciśnienia w oku.

Wysokie ciśnienie w oku –  co oznacza?

Wysokie ciśnienie w oku objawia się najczęściej bólem oka lub głowy. W przypadku nagłego wzrostu ciśnienia pojawiają się również zaburzenia widzenia, a nawet nudności i wymioty. Nasilających się dolegliwości nigdy nie należy ignorować –  warto jak najszybciej skontaktować się z lekarzem. Występowanie opisanych objawów może mieć kilka różnych przyczyn, spośród których wskazuje się:

  • uraz,
  • stan zapalny oka,
  • przyjmowanie określonych leków (powodujących rozszerzenie źrenic),
  • nadciśnienie tętnicze.

Niejednokrotnie przyczyną wysokiego ciśnienia w oku jest też jaskra. Wówczas ma miejsce zagrożenie uszkodzenia nerwu wzrokowego, więc gdy pojawi się podejrzenie tej choroby, trzeba się zgłosić do specjalisty. Aby zmniejszyć zbyt wysokie ciśnienia w oku zaleca się przede wszystkim terapię farmakologiczną. Jeżeli stosowanie kropli umożliwiających zmniejszenie produkcji cieczy wodnistej nie przynosi odpowiednich rezultatów, wtedy przeprowadza się zabiegi operacyjne.